Iedereen heeft wel eens last van angst, stress of slaapproblemen. Dit zijn natuurlijke fenomenen. Maar zware spanning die voortdurend aanhoudt, belemmert het dagelijks leven en is schadelijk voor de gezondheid. Psychische klachten (angst, concentratieproblemen, slaapstoornissen) of lichamelijke klachten (maagpijn, hartkloppingen, hoofdpijn) kunnen dan de kop opsteken. Is dit het geval, vraag dan raad aan je arts of apotheker. Die kan voor jou de meest geschikte behandeling zoeken. Vergeet niet dat er heel wat alternatieve – al dan niet medicamenteuze – behandelingen bestaan.

Slaap- en kalmeringsmiddelen kunnen een noodzakelijk hulpmiddel zijn tijdens een moeilijke periode, maar nemen de oorzaak van de problemen niet weg. Gebruik slaap- en kalmeringsmiddelen met mate (in minimale dosis) en zo kort mogelijk. De meeste slaap- en kalmeermiddelen zijn benzodiazepines. Vele patiënten maken hier langdurig gebruik van. Ze hebben talrijke bijwerkingen en vormen risico’s voor de gezondheid: cognitieve problemen (geheugenverlies, verwardheid), risico op vallen, sufheid tijdens de dag, gewenning en zelfs afhankelijkheid.
Volgens een recente enquête heeft 13% van de bevolking, ouder dan 15 jaar, een slaap- of kalmeermiddel genomen in de twee weken voorafgaand aan het interview. Dit percentage stijgt nog met de leeftijd. Zo gaat het in de leeftijdsgroep van 75 jaar en ouder om ongeveer 40% van de vrouwen en 26% van de mannen.
In vele gevallen kunnen de problemen ook aangepakt worden zonder geneesmiddelen: gezonde voeding, zich laten bijstaan, ontspannen, bewegen, enzovoort. Deze aanpak kan ook op lange termijn zeer efficiënt zijn. Niet-medicamenteuze alternatieven moeten dus de eerste keuze zijn.
Het aanbod aan alternatieve behandelingen voor een beter lichamelijk en mentaal welzijn is bijzonder groot: relaxatie, mindfulness, psychotherapie, … Maar de kwaliteit is niet altijd gegarandeerd. Informeer je dus grondig. Naast slaap- en kalmeringsmiddelen bestaan er nog andere geneesmiddelen die inwerken op problemen van angst, stress of slapeloosheid. Praat erover met je arts of apotheker.
Van de ene dag op de andere stoppen met slaap- of kalmeringsmiddelen is niet goed, want dan heb je meer kans op ontwenningsverschijnselen. Het is dus beter om de dosis heel langzaam af te bouwen of meer tijd te laten tussen de innamen. Dat doe je het best in overleg met je huisarts of apotheker. Als je je dosis vermindert of er volledig mee stopt, dan kunnen de volgende ontwenningsverschijnselen optreden: slapeloosheid, angst, prikkelbaarheid, beven, verwarring, concentratieproblemen, spierpijn, enz. Deze lijken erg op de klachten waarvoor je het geneesmiddel neemt. Voor heel wat mensen is dit het “bewijs” dat ze het nodig hebben en dus, om ermee door te gaan. Door langzaam af te bouwen onder toezicht van je arts, wordt de kans op deze ontwenningsverschijnselen kleiner.
In deze brochure vind je tal van tips om je beter te voelen en om je kansen op een betere nachtrust te verhogen en om stressbestendiger te worden.
Je arts of apotheker zullen al je vragen beantwoorden en je verder helpen in de strijd tegen het overmatig gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen. Zij zijn je eerste aanspreekpunt. Wees niet bang om vragen te stellen.